اجزای تشکیل دهنده ی خاک

1- بخش جامد که خود شامل مواد معدنی و مواد آلی می باشد .

الف- مواد معدنی : کوارتز، میکا ، فلدسپا ت ،رس و کربنات ها مانند کربنات کلسیم و منیزیم و اکسیدها شامل اکسیدهای آهن و آلومینیم و... میباشند .

از میان مواد معدنی ، ذرات ماسه و رس در خاک نقش مهم تری دارند . ذرات ماسه سبب ایجاد فضاهای خالی در خاک می شوند ودر نتیجه ، آب وهوا به راحتی به درون خاک راه می یابند .

ذرات رس هم به علت داشتن بار منفی می توانند یون های مثبت مانند کلسیم ومنیزیم و پتاسیم را جذب وآن هارا ذخیره سازند . به همین علت ، خاک های دارای رس زیاد رادر کشاورزی خاک قلیایی می نامند . البته اگر مقدار رس خاک زیاد شود ، آب نمی تواند در آن نفوذ کند پس ریشه ی گیاه هم در آن سخت نفوذ می کند .

ب- مواد آلی

Ø گباهان وجانوران زنده شامل باکتری ها، آلک ها ، قارچ ها ، پروتوزوئرها ، کرم ها وحشرات

Ø بقایای تجزیه نشده ی گباهی وجانوری

Ø هوموس (گیا خاک) اجزای تجزیه شده ی جانداران

2- بخش مایع : شامل آب حاصل از بارندگی ، ابیاری توسط انسان ، آب زیرزمینی ، آب تولید شده از مواد آلی وگاهی فعل وانفعا لات شیمیایی و ترکیباتی مانند اسید ها ، بازها و نمک های محلول

3- بخش گاز: شامل هوا ی اتمسفر ، گازهای متصاعد شده از جانداران ، وگازهای حاصل از تجزیه ی مواد و... مانند نیتروژن ، اکسیژن ، کربن دی اکسید ، هیدروژن ، متان ،سولفید هیدروژن ، سولفید اکسیژن و ...