----------------------------------------------------------------------------------------

به نام خدا
مقاله ای کوتاه از مباحث مطرح شده سایمنتولوژی
نویسنده: استاد محمد علی طاهری

IQ - WQ
آن چه از بررسی تعریف صاحب نظرانی همچون گاردنر، هیلگارد، کسلر و... از هوش بر می آید، آن است که همگی "هوش" را قابلیت بهره گیری از نرم افزار های وجودی تعریف می کنند.
توانمندی هایی نظیر: استدلال، استنتاج، استقراء، تداعی، تجسم، محاسبه، آمار، تخمین، تجزیه و تحلیل، فهم، قیاس، ارزیابی، تشخیص، تصمیم، استنباط، طبقه بندی، تطابق، به کار گیری حافظه، چیدمان اطلاعات، احساس زمان، کشف استدلالی، تحقیق و جستجو، بهره گیری از اطلاعات فیزیکی و حواس پنجگانه، بهره گیری از تعقل انتزاعی، مدیریت بحران، پرسشگری، آزمون، درک مکانی- بصری، شناسایی رنگ، خط، فرم، فضا و تجسم و باز نمایی گرافیکی، مهارت به کار گیری کل بدن برای بیان افکار و احساسات و سهولت در به کارگیری اندام برای تعادل، چالاکی، هماهنگی، قدرت، انعطاف پذیری و سرعت، توانایی درک، تشخیص و تبدیل و اجرای اشکال موسیقایی که مستلزم شناسایی ریتم، ارتفاع یا ملودی، طنین یا رنگ مایه یک موسیقی است، توانایی درک و تمایز حالات روحی مقاصد، انگیزه ها و احساسات دیگران که مستلزم شناخت حالات چهره، صداها، اشارات و دیگر نشانه هاست و توانایی تحت تأثیر قرار دادن گروهی از مردم، شناخت خود و توانایی ها و محدودیت ها و حالات درونی، مقاصد و انگیزه ها، خُلق و خو، تمایلات، خویشتن داری، انظباط، ادراک و عزت نفس، مهارت در شناخت و طبقه بندی گیاهان- جانوران و محیط پیرامون، قدرت به کار گیری لغات به صورت شفاهی و کتبی، مهارت کنترل هیجانات نظیر خشم، شادی، غم و ترس و توانایی بر قراری ارتباط مطلوب با دیگران در هر یک از این حالات و توانایی موقعیت گزینی، خود پنداری، درک معنی مرگ، زندگی، سرنوشت، عشق و هنر.
در ایده آل نظام های آموزشی، هدف نهایی پرورش انواع هوش با تعریف رایج و مصطلح است در حالی که تمامی آن چه بر شمردیم، مصادیق گوناگونی از "عقل" هستند.
تجربه تاریخ نشان داده است که پرورش و توسعه "عقل" در وجود افراد جامعه منجر به برتری طلبی نسبت به دیگران، هیجانات کاذب و انباشت انرژی و نا آرامی درونی و عدم تعادل می شود و افراد با هوش یا تیز هوش با اصطلاح روان شناسان و در حقیقت افرادی که "عقل" پرورش یافته ای در اختیار دارند، برای کنترل هیجانات و تنوع طلبی ها و میل افسار گسیخته برای تجربه های جدید، به هنجار های رفتاری روی می آورند و حتی به روان گردان ها یا مواد اعتیاد آور محرک و مخدر مبتلا می شوند.
آیا پرورش انواع هوش مصطلح منجر به تکامل انسان شده است؟
تجربه نشان می دهد که در طول تاریخ، هر چه هوش ظاهری بشر بیشتر شده است، گرایش های ناهنجار، راه های خطا ومسأله آفرینی و ایجاد معضل و بحران برای بشریت نیز بیشترشده است.
روان شناسان در ابتدا با تعریف هوش هیجانی سعی کردند این آسیب را جبران نمایند. سپس با اضافه کردن انواع جدیدی از هوش تحت عنوان "هوش معنوی" و "هوش وجودی" که متوجه مفاهیمی نظیر مرگ و زندگی است، سعی در تکمیل تعریف خود نمودند.
اما این نقیصه عمیق در نگرش تئوریک روان شناسان، با اضافه کردن چند نوع هوش، مرتفع نخواهد شد. برخی نیز سعی کردند با تلفیق آموزه های دینی، تیز هوشان مصطلح خود را به بینشی تجهیز نمایند تا بلکه بتوانند برای کنترل هوش ظاهری آن ها از سوق به سمت ناهنجاری بهره بگیرند؛ در نتیجه به تعریف اصطلاحاتی نظیر بصیرت و روشن بینی روی آوردند. اما حقیقت این است که انسان با بکار گیری قابلیت های ذهنی، روانی و جسمی خود، راهی به کمال نخواهد داشت. هم چنان که سال ها تلاش، منجر به شناخت انسان از عملکرد ذهن و روان گردید، کشف قابلیت های وجودی نیز مستلزم پژوهش و تجربه نظریه های جدید خواهد بود.
از آن جا که اصطلاح هوش از سوی روان شناسان مصطلح شده و از منظر وسیع تر، آن چه ذیل این واژه تعریف می شود تنها متضمن معنی خرد یا عقل(Wisdom) است، در این مقاله، هوش مصطلح روان شناسان را که به ظاهر افراد باز می گردد، "هوش ظاهری" یا قابلیت بهرگیری از عقل می نامیم. در مقابل "هوش باطنی" چنین تعریف می شود:
قابلیت ایجاد، به وجود آوردن چیزی که وجود ندارد، آن چه از خارج ذهن و از طریق گیرنده های(سنسور) فرا ذهنی رخ داده، الهامات بشری را پدید می آورد و سبب رویت و شهود در خواب و بیداری می شود، بهره گیری از گیرنده های فرا ذهنی، توانایی استخراج اطلاعات طبقه بندی شده و محرمانه هستی، انگیزش ایجاد ذوق و عشق.
منشأ پیدایش علوم و کشف اولیه اختراعات و ابداعات، محصول اشتیاق يا بصیرت و روشن بینی حقیقی که در طول تاریخ با شیوع تیز هوشی ظاهری، رو به افول نهاده است، شهود و اشراق، نوآوری حقیقی، بهره مندی از اطلاعات الهامی، مستقل از تلقین و شرطی شدن و عامل کنترل هیجانات کاذب.
با فعال شدن سنسور فرا ذهنی، مغز نیز که نقش مترجم را بعهده دارد، در دریافت و ترجمه فعال تر می شود. لذا مغز افراد با تیز هوشی باطنی بسیار فعال تر از دیگران است. هوش باطنی، خفته و بالقوه است و برای فعال شدن و بالفعل در آمدن نیازمند محرک و انگیزه است. فعال شدن آن نیز موجب پرورش عقل و کشف استعدادهای غیر کاذب می گردد.
بر خلاف هوش ظاهری که فعالیت آن به حواس پنجگانه مربوط است، هوش باطنی با درک جهان پیرامونی به عنوان تجلیات ارتباط دارد و جمال الهی، هوش باطنی خفته را بیدار می سازد.
قانون حکمت هوشمندی هستی، به واسطه ی هوش باطنی فعال درک می شود و این هوش تابع اصل وحدت است و فاقد گوناگونی و تنوع می باشد. از این منظر همه انسان ها با هوشند، چرا که هر انسانی قابلیت دریافت شهودی رادارد و صرفأ لازم است سنسورهای شهودی وی در بخش ذهن فعال شود تا هوش نهفته در انسان نیز بیدار شود. به دنبال این فرایند، نیم کره راست مغز نیز ترجمه ی دریافت های آستانه ی درک فراذهنی را به زبان جسم انجام داده و پدیده ی الهام، خلاقیت و ایجاد رخ می دهد است. این پدیده در لحظه ی وقوع نیاز به زمان نداشته و نزدیک به صفر ثانیه رخ داده و همچنین پدیده ای فرازبانی بوده، در لحظه ی وقوع، وابسته به زبان انسان نیست و پس از دریافت است که فرد دریافت کننده آن را به زبان خود آن را بیان کرده و یا با علایم و نشانه ها آن را ثبت می کند(مانند نت های موسیقی که پس از الهام گرفتن به آهنگساز کمک می کند تا این الهام ثبت شود).
نیم کره راست مغز کانون ترجمه ی آفرینش های هنری و تجسمی توسط مغز نیز هست. با فعال شدن هوش باطنی در بخش «گیرنده های فراذهنی»، تراوشات فردی انسان ها بروز پیدا می کند و انسان دیگر تنها در معرض تراوشات عاریه ای نخواهند بود. بدین ترتیب استعدادهای ذاتی مبتنی بر خلاقیت نیز کشف و پرورش می یابد و افراد از بروز استعداد های القایی یا کاذب مصون خواهند بود.
همچنین فعال شدن هوش باطنی سبب کنترل هیجانات، ذخیره انرژی و مهار فعالیت های زاید و کنترل عقل تنازع بقا می گردد. هوش باطنی زمینه ادراکاتی پیرامون حقیقت هستی، فلسفه خلقت، تولد، مرگ و مفهوم کمال خواهد بود.
با این هوش، فاعلیت ها به قابلیت ها نزدیک تر می شود و در صد خطا برای شناسایی افراد خلاق پایین می آید و در نتیجه بازده آموزش و پرورش نسل جدید افزایش می یابد. «حافظه محوری» و «نمره محوری» جای خود را به «خلاقیت محوری» می دهد. از اینرو بازیگوشی و بعضی از موارد بیش فعالی افراد، تفسیر جدیدی پیدا می کنند و روشن می شود که اتلاف انرژی در افراد خلاق به دلیل تطابق نظام آموزشی با فعالیت ذهنی ایشان است. بدین ترتیب نظام آموزشی برای دریافت های افراد خلاق از گیرنده های فرا ذهنی که در بعضی موارد موجب بیش فعالی و عدم گنجایش آن ها در جسم شده است، اصالت قایل می شود و در این نظام آموزشی، فقدان خلاقیت ضعف به شمار می آید نه عدم دسترسی سریع و آسان به ماشین حافظه که در نظام کنونی حرف اول را می زند و کسی موفق است که حافظه ی خوبی داشته باشد.
درنظام آموزشی کنونی، اصولا بازیگوش ها ترد شده، مطلوب تلقی نمی شوند و ارزیابی دقیقی از بازیگوشی وجود ندارد، در حالی که در این نگرش اغلب بیش فعالان و بازیگوشان به دلیل فعال بودن سنسورهای فراذهنی آن ها و مشغولیت های ذهنی در خلق و ایجاد، دچارنا آرامی، بی قراری وعقب ماندگی در یاد گیری مصطلح می شوند.
نکته ی مهم این است که بار خلاقیت در زمینه های گوناگون، هرگز بر دوش کسانی که نمره بیست گرفته اند نبوده است؛ چرا که شکوفایی خلاقیت و فعال شدن هوش باطنی می تواند منجر به نمره بیست شود، اما نمره ی بیست الزاماً منجر به خلاقیت نمی شود.
به طور خلاصه، فقط نظام خلاق است که منجر به بصیرت می شود و زمینه ی نیل به سوی کمال را به وجود می آورد و بدین ترتیب جرایم به حداقل رسیده، انسان ها استقلال اندیشه و آزادی عمل خود را به دست می آورند.
واقعیت این است که انسان کنونی با خلق، ایجاد و آفرینش آشنایی دارد اما با کانون فعالیت های نرم افزاری خود در زمینه ی پردازش خلاقیت و دریافت های ذهنی از طریق سنسورهای فرا ذهنی آشنایی نداشته، تفسیر شفافیت و روشنی از نحوه ی عملکرد آن را کشف نکرده است.
به طور خلاصه آن چه بهره ی هوشی تلقی می شود و با IQ نمایش داده می شود در این جا آن را کمیت و مقدار عقل یا Wisdom Quantity می نامیم. در حالی که میزان هوش را که در واقع میزان خلاقیت و قابلیت ایجاد می باشد، آن را « میزان هوش» نامیده که در واقع کمیت پذیر نبوده، بلکه کیفیتی است و نمی توان به آن عدد داد. این کیفیت را با IQ یا (Intelligence Quality) نشان داده، بدین ترتیب مصداق مورد سنجش روان شناسان WQ و ملاک واقعی خلاقیت به معنی میزان ایجاد و خلق IQ خواهد بود.
سی سال تجربه دستاوردهای نوین در فرادرمانی، نشان می دهد راه فعال شدن هوش باطنی به کلی از راه های پرورش هوش مصطلح یا هوش ظاهری، متمایز است. فعال شدن هوش باطنی معادل امکان دریافت الهام، اشراق و شهود است که طی سال های اخیر دستاوردهای بی نظیر داشته است. نظیر:
ایجاد و نگرش شکل گیری نسبت به هستی و زندگی که موجب کمترین اضطراب، بیماری روانی و بیماری ذهنی می گردد و با دسترسی به حقایق، ناهنجاری شخصیتی سامان می یابد و تمایلات منفی دور می شود.
از جمله عینی ترین ثمرات آن بروز ذوق شعری در طیف وسیعی از افراد است که سابقه ای در این باب نداشته اند.
از این منظر "استعداد" نیز قابلیت به کارگیری نرم افزاری در وجود فرد تعریف می شود که نسبت به بقیه ی نرم افزار ها از امتیاز ویژه ای برخوردار است. بدین ترتیب تحریک بیرونی یک نرم افزار که منجر به استعداد کاذب یا استعداد القایی می شود، نامطلوب تلقی می شود و منجر به شکوفایی زمینه های بالقوه در وجود فرد نخواهد شد.
در این نگرش مهارت عبارت است از بهره گیری از حافظه ناخود آگاهی و خودکار شدن آن در خدمت عقل، مهارت های جسمانی، ذهنی، روانی، جسمی، جسمی- ذهنی، ذهنی- روانی و جسمی- روانی.
همچنین حافظه بخش ماشینی ذهن است و معادل هارد کامپیوتر. بنابراین حافظه نه جزیی از عقل است و نه جزیی از هوش. یعنی در واقع مستقل از هوش ظاهری و هوش باطنی بوده، صرفأ سیستم ضبط وقایع و مفاهیم است. البته بدون حافظه عقل معنی ندارد چرا که با نبود حافظه هیچ نرم افزاری قادر به فعالیت نیست. حافظه دارای انواع: بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی و بساوایی است و به واسطه ی این نوع از حافظه، تصویر، صدا، بو، مزه، حجم و سطح و ... تداعی می شوند. حافظه مغزی، حافظه خود آگاهی، حافظه نا خودآگاهی و ... اقسام دیگر حافظه اند.
همان گونه که حواس پنجگانه، ورودی های ذهن انسان را از طریق جسم و مغز، تشکیل می دهند، گیرنده های ذهنی و فرا ذهنی، نیز اطلاعاتی را به ذهن مخابره می کنند. سنسور فرا ذهنی طی فرآیند ی فعال می شود و منجر به هوش باطنی می گردد. اما سنسور ذهنی که قابلیت تشخیص خارج از آستانه ی درک فیزیکی را دارد نیز یکی از مجراهای ورودی ذهن را شکل می دهد. بخشی از آن چه در خواب مشاهده می شود مربوط به گیرنده های ذهنی هستند که از گیرنده ها و حافظه ی ذهنی بهره می گیرند. مثال دیگری در همین راستا آستانه ی درک فیزیکی چشم است. می دانیم که چشم، قدرت تشخیص جداگانه ی فریم های فیلم سینما را ندارد؛ اگر کسی در اثر ممارست به این مهارت دست یابد به این معنا نیست که سنسور های فیزیکی چشم ناظر به تشخیص یک فریم از فیلم نایل شده است بلکه گیرنده های درک ذهنی فرد است که این تشخیص را به ذهن مخابره نموده، ذهن نیز آن را به مغز ارسال می کند و پس از آن ناظر نسبت به این تشخیص آگاه می شود. همچنین در مورد صداهایی که خارج از آستانه درک فیزیکی گوش انسان قرار دارند و افرادی قادر به تشخیص این دسته از اصوات می گردند.